امروزه با افزایش آگاهی درباره اهمیت کیفیت هوای داخل خانه، بسیاری از افراد به دنبال جاروبرقی‌هایی با فیلتر هپا هستند. این فیلترها به دلیل توانایی بالا در جذب ذرات ریز و آلرژن‌ها، محبوبیت زیادی پیدا کرده‌اند. اما سوال مهم این است که چطور می‌توان تشخیص داد فیلتر جاروبرقی از نوع هپا است یا خیر؟ در این مقاله به بررسی دقیق این موضوع می‌پردازیم و راهنمایی‌های کاربردی برای تشخیص و نگهداری فیلتر هپا ارائه می‌دهیم.
فیلتر هپا چیست؟
فیلتر هپا که مخفف عبارت “high-efficiency particulate air” است، نوعی فیلتر پیشرفته با قابلیت جذب حداقل ۹۹.۹۷ درصد از ذرات با اندازه ۰.۳ میکرون است. برای درک بهتر اندازه این ذرات، باید بدانید که قطر یک تار مو حدود ۵۰ تا ۱۰۰ میکرون است، بنابراین ذراتی که فیلتر هپا جذب می‌کند، بسیار ریزتر از آن چیزی هستند که چشم انسان می‌تواند ببیند.
نکته قابل توجه این است که فیلترهای هپا برای دریافت این عنوان باید تحت آزمایش‌های دقیق قرار گرفته و گواهی رسمی دریافت کنند. این فیلترها قادر به جذب ذرات کوچکتر و بزرگتر از ۰.۳ میکرون نیز هستند، اما معیار اصلی سنجش آنها همین اندازه است.
نحوه عملکرد فیلترهای هپا
فیلترهای هپای جاروبرقی از چندین لایه مختلف تشکیل شده‌اند که هر کدام وظیفه خاصی را بر عهده دارند. لایه‌های ابتدایی مانند یک الک عمل می‌کنند و ذرات بزرگتر را می‌گیرند. در ادامه، یک لایه آکاردئونی از جنس فایبرگلاس قرار دارد که مسئول به دام انداختن ذرات ریزتر است.
هوای مکیده شده توسط جاروبرقی از این لایه‌ها عبور می‌کند و در این فرآیند، آلرژن‌ها، گرد و غبار، گرده‌ها و حتی برخی باکتری‌ها و ویروس‌ها از هوا جدا می‌شوند. این فرآیند پیچیده باعث می‌شود هوای خروجی از جاروبرقی تمیزتر از هوای ورودی باشد.
روش‌های تشخیص فیلتر هپا
برای تشخیص اصل بودن فیلتر هپا، باید به دنبال نشانه‌های خاصی باشید. یک فیلتر هپا واقعی حتماً باید دارای شماره سریال و نتایج آزمایش چاپ شده روی خود باشد. اگر در نتایج آزمایش ذکر شده باشد که فیلتر قادر به جذب ۹۹.۹۷ درصد یا بیشتر از ذرات ۰.۳ میکرونی است، می‌توانید مطمئن باشید که با یک فیلتر هپای واقعی سروکار دارید.
استانداردهای فیلتر هپا می‌تواند به دو صورت باشد: “EN 1822 HX” که X می‌تواند ۱۳ یا ۱۴ باشد (استاندارد اروپایی) یا “ISO 29463 XH” که X باید بزرگتر یا مساوی ۳۵ باشد (استاندارد بین‌المللی). اگر این علائم روی فیلتر وجود نداشته باشد یا نتایج آزمایش نشان دهد که کمتر از ۹۹.۹۷ درصد ذرات را جذب می‌کند، آن فیلتر هپا نیست.
نگهداری و تمیز کردن فیلتر هپا
نگهداری صحیح از فیلتر هپا برای حفظ کارایی آن ضروری است. توصیه می‌شود هر دو تا سه ماه یکبار فیلتر را تمیز کنید. برای این کار، ابتدا باید محل قرارگیری فیلتر را که معمولاً پشت یک دریچه یا پنل قابل برداشت است، پیدا کنید. اگر در پیدا کردن محل فیلتر مشکل دارید، می‌توانید به دفترچه راهنمای جاروبرقی مراجعه کنید.
پس از یافتن و خارج کردن فیلتر، آن را زیر آب گرم بشویید. از استفاده از صابون یا سایر مواد شوینده خودداری کنید، اما می‌توانید در صورت نیاز به آرامی آن را بسابید تا گرد و غبار از بین برود. پس از شستشو، فیلتر را در جایی آفتابگیر قرار دهید تا کاملاً خشک شود. هرگز فیلتر مرطوب را در جاروبرقی قرار ندهید.
انواع جاروبرقی و فیلتر هپا
در بازار انواع مختلفی از جاروبرقی‌ها وجود دارد که برخی از آنها مجهز به فیلتر هپا هستند. جاروبرقی‌های ایستاده معمولاً بیشترین احتمال داشتن فیلتر هپا را دارند. در جاروهای شارژی نیز می‌توان فیلترهای هپا را پیدا کرد، اما تعداد آنها کمتر است.
جاروهای رباتیک معمولاً به دلیل محدودیت فضا، فیلتر هپای تأیید شده ندارند، اما برخی از مدل‌های پیشرفته دارای فیلترهای با کارایی بالا هستند. جاروهای دستی نیز معمولاً فیلتر هپا ندارند، اما از آنجا که معمولاً به عنوان جاروی اصلی استفاده نمی‌شوند، این موضوع چندان مهم نیست.
جمع‌بندی
داشتن فیلتر هپا در جاروبرقی مزایای زیادی دارد، به خصوص برای افرادی که به آلرژی حساسیت دارند. تشخیص فیلتر هپای اصل از طریق بررسی استانداردها و مشخصات فنی چاپ شده روی آن امکان‌پذیر است. نگهداری صحیح و تمیز کردن منظم فیلتر برای حفظ کارایی آن ضروری است. هنگام خرید جاروبرقی جدید یا تعویض فیلتر، حتماً به دنبال نشانه‌های اصل بودن فیلتر هپا باشید.
سوالات متداول
آیا همه جاروبرقی‌ها به فیلتر هپا نیاز دارند؟
خیر، فیلترهای هپا ضروری نیستند. بسیاری از جاروبرقی‌ها بدون فیلتر هپا نیز عملکرد خوبی دارند و برای اکثر کاربران مناسب هستند. اما برای افرادی که از آلرژی رنج می‌برند، داشتن فیلتر هپا می‌تواند بسیار مفید باشد.
تفاوت فیلتر هپا با فیلترهای معمولی چیست؟
تفاوت اصلی در میزان کارایی و استاندارد تضمین شده است. فیلترهای هپا باید حداقل ۹۹.۹۷ درصد ذرات ۰.۳ میکرونی را جذب کنند و این عملکرد باید در آزمایشگاه تأیید شود. فیلترهای معمولی چنین استانداردی ندارند.
چند وقت یکبار باید فیلتر هپا را تعویض کرد؟
این موضوع به میزان استفاده و نحوه نگهداری بستگی دارد. با تمیز کردن منظم، یک فیلتر هپا می‌تواند تا چندین سال دوام بیاورد. اما اگر متوجه کاهش قدرت مکش یا خروج گرد و غبار شدید، باید فیلتر را تعویض کنید.
آیا می‌توان فیلتر هپا را شست؟
بله، اکثر فیلترهای هپای مدرن قابل شستشو هستند. باید آنها را با آب گرم بشویید و اجازه دهید کاملاً خشک شوند. استفاده از مواد شوینده توصیه نمی‌شود.
چرا قیمت فیلترهای هپا بالاتر است؟
قیمت بالاتر به دلیل فناوری پیشرفته، مواد با کیفیت و فرآیند تولید دقیق است. همچنین، این فیلترها باید آزمایش‌های سختگیرانه‌ای را پشت سر بگذارند تا گواهی هپا دریافت کنند.
آیا فیلترهای تقلبی هپا در بازار وجود دارند؟
بله، متأسفانه فیلترهای تقلبی زیادی در بازار وجود دارند که ادعای هپا بودن می‌کنند. برای اطمینان از اصل بودن فیلتر، حتماً به دنبال استانداردها و نتایج آزمایش چاپ شده روی آن باشید.
فیلتر هپا برای چه افرادی ضروری‌تر است؟
فیلتر هپا برای افرادی که از آلرژی، آسم یا سایر مشکلات تنفسی رنج می‌برند، بسیار مفید است. همچنین برای خانواده‌هایی که کودکان خردسال یا افراد مسن دارند، استفاده از جاروبرقی با فیلتر هپا توصیه می‌شود.
